Φέρεντς Πούσκας: Ο καλπάζων συνταγματάρχης

Συμπληρώνονται σήμερα (17/11) δέκα χρόνια από τον θάνατο ενός πραγματικού θρύλου του ποδοσφαίρου. Ο Φραντς Πούρτσελντ, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, ήρθε στον κόσμο στις 2 Απριλίου του 1927, στην Βουδαπέστη και απεβίωσε σε ηλικία 80 ετών στις 17 Νοεμβρίου 2006. Ο πατέρας του, Φραντς ο πρεσβύτερος, είχε γερμανική καταγωγή, αλλά όταν εγκαταστάθηκε στην Ουγγαρία, αποφάσισε να αλλάξει το επίθετό του στο πιο ουγγαρέζικο Πούσκας. Ο νεαρός Φέρεντς ξεκίνησε από μικρός την ποδοσφαιρική του πορεία και σημάδεψε μια ολόκληρη εποχή με την παρουσία του στα γήπεδα, κάνοντας καριέρα στην Χόνβεντ, τη Ρεάλ Μαδρίτης και την Εθνική Ουγγαρίας, ενώ θεωρείται ο κορυφαίος Ευρωπαίος επιθετικός της ιστορίας.

Ο Πούσκας έπαιξε αρχικά στην Κισπέστ (1943-1955), η οποία το 1949 μετονομάστηκε σε Χόνβεντ (Εθνική Άμυνα) και έγινε η ομάδα του Ουγγρικού στρατού. Τότε ο Φέρεντς πήρε τον βαθμό του συνταγματάρχη και έκτοτε έμεινε γνωστός με το προσωνύμιο ο "καλπάζων συνταγματάρχης". Το 1945, σε ηλικία 18 ετών, έκανε το ντεμπούτο του στην Εθνική Ουγγαρίας, με την οποία αγωνίστηκε 85 φορές σημειώνοντας 84 γκολ, επίδοση που αποτελεί παγκόσμιο ρεκόρ μέχρι σήμερα! Φανταστείτε σε τί εξωπραγματικά νούμερα θα είχε φτάσει, αν είχε συνεχίσει να παίζει με την εθνική και μετά το 1956.

Η προτομή του Φέρεντς Πούσκας που τοποθετήθηκε στην είσοδο του προπονητικού κέντρου της Ρεάλ Μαδρίτης, στο Βαλντεμπέμπας, στις 23 Οκτωβρίου του 2013

Υπήρξε ο μεγάλος αρχηγός της χρυσής ομάδας των Μαγυάρων, με συμπαίκτες μεταξύ άλλων τους Τσίμπορ, Κότσις, Μπόζικ και Χιντεγκούτι, που έμεινε αήττητη για 32 σερί ματς, κατακτώντας το χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο στο Ελσίνκι (1952) και φτάνοντας δυο χρόνια αργότερα μέχρι τον τελικό του Μουντιάλ της Ελβετίας όπου υπέκυψε απέναντι στους Γερμανούς 2-3, τους οποίους είχε κατατροπώσει λίγες μέρες νωρίτερα, στη φάση των ομίλων με το εντυπωσιακό 8-3! Το 1953 είχαν φροντίσει να διαλύσουν και την Αγγλία, πρώτα μέσα στο "Γουέμπλεϊ" με το ιστορικό 3-6, αλλά και στη ρεβάνς της Βουδαπέστης 7-1!

Με την Χόνβεντ, ο Πούσκας κατέκτησε πέντε πρωταθλήματα Ουγγαρίας, πετυχαίνοντας συνολικά 352 τέρματα σε 341 συμμετοχές! Τη σεζόν 1956/57 και ενώ βρισκόταν με την ομάδα του στο Μπιλμπάο, αντιμετωπίζοντας την Αθλέτικ στο Κύπελλο Πρωταθλητριών, ξέσπασε η ουγγρική επανάσταση. Οι Ούγγροι παίκτες αρνήθηκαν να επιστρέψουν στη χώρα τους, έπαιξαν τη ρεβάνς στις Βρυξέλλες και στη συνέχεια πραγματοποίησαν μια τουρνέ στην Ευρώπη και τη Βραζιλία.

Φέρεντς Πούσκας και Αλφρέδο Ντι Στέφανο σε συνάντησή τους στο τέλος της δεκαετίας του ’90. Οι δυο τους οδήγησαν τη Ρεάλ Μαδρίτης σε αμέτρητους θριάμβους στην Ισπανία και την Ευρώπη

Όταν ολοκληρώθηκε η τουρνέ, κάποιοι γύρισαν στην Ουγγαρία, όχι όμως και ο Πούσκας, ο οποίος αφού πρώτα αγωνίστηκε σε μερικά ανεπίσημα ματς με την Εσπανιόλ, τιμωρήθηκε με αποκλεισμό δυο χρόνων από την ΟΥΕΦΑ, λόγω της άρνησής του να ξαναπαίξει στην Χόνβεντ. Μετά από απόπειρες πολλών ευρωπαϊκών ομάδων να τον αποκτήσουν (Γιουβέντους, Μίλαν, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, ακόμα και ο Εθνικός Πειραιώς), ο Πούσκας υπέγραψε το 1958 συμβόλαιο με τη Ρεάλ Μαδρίτης, ξεκινώντας έτσι στα 31 του μια δεύτερη καριέρα.

Στους "μερένγκες" ο "Πάντσο" (ή cañoncito pum), όπως τον ονόμασαν χαϊδευτικά οι Ισπανοί, έμεινε 8 χρόνια και κατέκτησε τα πάντα. Υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα στελέχη της περίφημης γενιάς των yé-yé, αλλά και της φοβερής επιθετικής πεντάδας μαζί με τους Ντι Στέφανο, Χέντο, Κοπά και Ρίαλ. Κατέκτησε 5 σερί πρωταθλήματα (ρεκόρ ακατάρριπτο μέχρι σήμερα στην Primera División), ένα ισπανικό Κύπελλο, τρία Κύπελλα Πρωταθλητριών και ένα Διηπειρωτικό. Κέρδισε 4 φορές τον τίτλο του πρώτου σκόρερ στην Ισπανία και 2 φορές στο Πρωταθλητριών, ενώ πέτυχε 4 γκολ στον τελικό του 1960 απέναντι στην Άιντραχτ Φρανκφούρτης.

Ο Φλορεντίνο Πέρεθ συνοδεύει την χήρα του Πούσκας, Ελισάβετ, λίγο πριν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του θρυλικού "Πάντσο" στο προπονητικό κέντρο της Ρεάλ Μαδρίτης (23/10/2013)

Ο Πούσκας ολοκλήρωσε την ποδοσφαιρική του καριέρα έχοντας πετύχει 512 τέρματα σε 528 αγώνες πρωταθλήματος (Ουγγαρία και Ισπανία). Συνολικά, σε όλες τις διοργανώσεις σε συλλόγους και στην Εθνική, ο "Πάντσο" σημείωσε 704 γκολ σε 716 επίσημες συμμετοχές. Κοντός και γεμάτος, μπορεί να μη γέμιζε το μάτι, αλλά διέθετε ένα αριστερό πόδι πραγματικό κεραυνό, με μια απίστευτη ποικιλία στον εκτελεστικό τομέα. Αποσύρθηκε από την ενεργό δράση τον Ιούνιο του 1966. Είναι φυσικά ο μεγαλύτερος σκόρερ όλων των εποχών στην Ευρώπη και ένας από τους κορυφαίους παγκοσμίως στην ιστορία του ποδοσφαίρου.

Στη συνέχεια εργάστηκε ως τεχνικός σε διάφορες ομάδες (πέρασε και από τις 5 ηπείρους), όμως η μεγαλύτερη επιτυχία στην προπονητική του καριέρα ήρθε στον Παναθηναϊκό, με τη συμμετοχή των "πράσινων" στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1971 απέναντι στον Άγιαξ του Γιόχαν Κρόιφ. Ο Πούσκας έμεινε μια τετραετία στο "τριφύλλι" (1970-74) κερδίζοντας δυο πρωταθλήματα Ελλάδας, ενώ αργότερα δούλεψε για μια σεζόν και στην ΑΕΚ (1978/79).

Ο Μίροσλαβ Στοχ, νικητής του FIFA Puskas Award για το 2012

Το 1992 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην πατρίδα του και έναν χρόνο αργότερα ανέλαβε για λίγους μήνες τον πάγκο της Εθνικής Ουγγαρίας. Το 2000 τού διαγνώστηκε η νόσος του Αλτσχάιμερ και τον Σεπτέμβριο του 2006 εισήχθη σε νοσοκομείο της Βουδαπέστης για να πεθάνει έναν μήνα αργότερα, στις 17 Νοεμβρίου, από πνευμονία, σε ηλικία 79 ετών. Την κηδεία του παρακολούθησαν εκατομμύρια συμπατριώτες του που κατέκλυσαν τους δρόμους της ουγγρικής πρωτεύουσας. Ο τάφος του βρίσκεται στον καθεδρικό ναό του Αγίου Στεφάνου.

Τον Οκτώβριο του 2009, η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου, θέλοντας να τιμήσει την μνήμη του, θέσπισε το FIFA Puskas Award, το οποίο απονέμεται κάθε χρόνο στον παίκτη (ή την παίκτρια) που πετυχαίνει το εντυπωσιακότερο γκολ. Η αισθητική, η σπουδαιότητα του αγώνα, η απουσία του παράγοντα τύχης ή λάθους της αντίπαλης ομάδας και το fair play, είναι οι παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη για την υποψηφιότητα των προς βράβευση τερμάτων.

Ο ΦΕΡΕΝΤΣ ΠΟΥΣΚΑΣ ΣΕ 24 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΚΛΙΚ

1. Ο Φέρεντς Πούσκας σε ηλικία 19 ετών, σε μια από τις πρώτες του συμμετοχές με την Εθνική Ουγγαρίας (1946)

2. Ο Πούσκας με τη φανέλα της Χόνβεντ (1950)

3. Ο Πούσκας με τη φανέλα της Εθνικής Ουγγαρίας (1953)

4. Ο Πούσκας ανταλλάσσει λάβαρα με τον αρχηγό της Δυτικής Γερμανίας, Φριτς Βάλτερ, πριν την έναρξη του τελικού του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1954, υπό το βλέμμα του Άγγλου διαιτητή Γουίλιαμ Λινγκ (4/7/1954)

5. Ο Πούσκας σουτάρει προς τη γερμανική εστία στον τελικό του Μουντιάλ του 1954, ενώ ο Βέρνερ Λίμπριχ προσπαθεί να τον σταματήσει. Ο Λίμπριχ, στον αγώνα των δυο ομάδων στη φάση των ομίλων (8-3 υπέρ των Μαγυάρων) είχε τραυματίσει με ένα δολοφονικό τάκλιν τον Πούσκας, με αποτέλεσμα ο δεύτερος να χάσει τα επόμενα ματς και να παίξει ανέτοιμος στον τελικό, όπου παρόλα αυτά, μπόρεσε να πετύχει το πρώτο γκολ του αγώνα (4/7/1954)

6. Ο Πούσκας μαζί με τον Σάντορ Κότσις. Οι δυο τους αποτέλεσαν το μεγαλύτερο επιθετικό δίδυμο σε επίπεδο εθνικών ομάδων στην ιστορία του παγκόσμιου ποδοσφαίρου

7. Ο Πούσκας μαζί με τον Πελέ το 1957 στη Βραζιλία

8. Ο Πούσκας φορώντας τη φανέλα της Ρεάλ, λίγο μετά την απόκτησή του από τον σύλλογο της Μαδρίτης (1958)

9. Μια από τις κορυφαίες ομάδες όλων των εποχών, η Ρεάλ Μαδρίτης της περιόδου 1958/59. Πίσω, από αριστερά: Αλόνσο, Μαρκίτος, Σανταμαρία, Λέσμες ΙΙ, Σαντιεστέμπαν, Θάραγα. Μπροστά, από αριστερά: Κοπά, Ρίαλ, Ντι Στέφανο, Πούσκας, Χέντο

10. Ο "Πάντσο" εκτελεί κόρνερ με το μαγικό αριστερό του πόδι

11. Το δελτίο του Πούσκας στην τελευταία σεζόν του με τη Ρεάλ Μαδρίτης

12. Ο Φέρεντς Πούσκας κατά την είσοδό του μαζί με τη Ρεάλ Μαδρίτης στο "Σαντιάγο Μπερναμπέου" σε αγώνα με την Ράθινγκ του Σανταντέρ

13. Κύπελλο Πρωταθλητριών 1965/66, πρώτος γύρος. Η Ρεάλ Μαδρίτης έχει κερδίσει 5-0 τη Φέγενορντ, ο Πούσκας έχει πετύχει 4 γκολ και ο παίκτης της ολλανδικής ομάδας, Πιτ Κρούιβερ ζητάει από τον "Πάντσο" να βάλει την υπογραφή του στη μπάλα του παιχνιδιού (22/9/1965)

14. Πούσκας και Ντι Στέφανο φορούν τη φανέλα της Μπαρτσελόνα στον αποχαιρετιστήριο αγώνα προς τιμήν του Κουμπάλα (1961)

15. Αριστερά ο αρχηγός της (πρώτης στην ιστορία) Μικτής Κόσμου, Αλφρέδο Ντι Στέφανο και πίσω του ο Φέρεντς Πούσκας. Από τον αγώνα Αγγλίας – Μικτής Κόσμου στις 23 Οκτωβρίου του 1963 στο «Γουέμπλεϊ» (2-1 για τους γηπεδούχους)

16. Φέρεντς Πούσκας και Μπίλι Λίντελ πριν την έναρξη του φιλανθρωπικού αγώνα στο γήπεδο Holly Park της South Liverpool (1967)

17. Ο Πούσκας φτάνει στην Αθήνα για να αναλάβει τον Παναθηναϊκό (1/6/1970)

18. Ο Πούσκας παίζει με μια μπάλα με φόντο τον Παρθενώνα (1970)

19. Ο "Πάντσο" προπονεί τους τερματοφύλακες του Παναθηναϊκού με το μοναδικό του στιλ (1971)

20. Ο Πούσκας μαζί με τον Μίμη Δομάζο και τη Βίκυ Μοσχολιού στην επιστροφή του Παναθηναϊκού από την Αγγλία μετά το ισόπαλο 1-1 με την Έβερτον για τα προημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών (9/3/1971)

21. Ο Πούσκας με την ομάδα του Παναθηναϊκού που αντιμετώπισε τον Άγιαξ στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών (2/6/1971)

22. Πούσκας, Μπάγεβιτς και Σταματιάδης σε φιλικό αγώνα της ΑΕΚ με την Νότιγχαμ Φόρεστ (2/8/1978)

23. Φέρεντς Πούσκας, Λουκάς Μπάρλος και Μίμης Δομάζος στην επίσημη παρουσίαση των μεταγραφικών αποκτημάτων της ΑΕΚ (8/7/1978)

24. Ο τάφος του Πούσκας στον καθεδρικό ναό του Αγίου Στεφάνου στη Βουδαπέστη

Πηγές: As, Marca, fifa.com, realmadrid.com, wiki

Βίντεο: Highlights από την ποδοσφαιρική καριέρα του Πούσκας

Βίντεο: Το περίφημο "drag back" του Πούσκας

Βίντεο: Μια από τις μεγάλες "παραστάσεις" του Πούσκας. Ρεάλ Μαδρίτης εναντίον Άιντραχτ Φρανκφούρτης στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών του 1960 με 4 γκολ του "Πάντσο"! (18/5/1960)

Βίντεο: Αγγλία – Ουγγαρία 3-6. Η πρώτη ήττα των Άγγλων μέσα στο "Γουέμπλεϊ" από μη βρετανική ομάδα (25/11/1953)